به طور کلی پوست به 5 نوع مختلف تقسیم میشود: پوست معمولی، پوست خشک، پوست چرب، پوست مختلط و پوست حساس. در اینکه ما چه نوع پوستی داریم عوامل مختلفی تاثیر گذار هستند که عبارتند از ژنتیک، سن، جنسیت، تغذیه، شرایط آب و هوایی، نوع شغل و فعالیت روزانه بر نوع پوست شما تاثیر دارند. شما با آگاهی از نوع پوستتان و عوامل موثر بر آن بهتر میتوانید از پوست خود مراقبت کنید و هـمـچنـیـن در انتخاب فـرآوردههای آرایشی و بهداشتی متناسب با نوع پوستتان راحت تر انتخاب میکنید، در پایان به نتیجه مطلوب مد نظر خود میرسید. با ما همراه باشید تا با یادگیری تکنیک های جدید نوع پوست خود را تشخیص دهید.
پوست معمولی (Normal skin)
پوست معمولی یا نرمال به پوستی گفته میشود که نه چرب باشد و نه خشک. پوست نرمال منافذ کوچکی دارد که به سختی دیده میشوند. پوست معمولی به ندرت براق، مات یا پوسته پوسته میشود. افرادی که پوست معمولی دارند به دلیل متعادل بودن میزان چربی، آب، میزان متعادل رنگدانه های پوستی و تولید سلولهای جدید پوست اغلب دارای پوستی فاقد چین و چروک زود هنگام، فاقد لک پوستی و جوش هستند. داشتن پوست معمولی به معنی داشتن پوست بینقص نیست!
افرادی که پوست نرمال دارند در صورت رعایت نکردن بهداشت، قرار گرفتن در شرایط بد آب و هوایی، عدم ورزش و مصرف نکردن میوه و سبزیجات کافی شاهد از بین رفتن طراوت و شادابی پوست خود میشوند که با استفاده از تشخیص به موقع و مصرف محصولات مناسب پوست و مراقبت صحیح، پوست به حالت عادی برمیگردد. از طرفی پوست در طول زمان و در شرایط متفاوت زندگی مثل بارداری، بلوغ، افزایش سن، کاهش و افزایش وزن زیاد، یائسگی و آفتاب گرفتن دچار تغییر میشود و ممکن است کسانی که در حال حاضر بهترین پوست را دارند درآینده دچار مشکلات پوستی شوند. همچنین اگر از محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده کنید که مناسب نوع پوست شما نباشد، پوستتان را دچار چین و چروک، پوسته پوسته شدن، ترک، لک و جوش شود.
پوست خشک (dry skin)
پوست خشک به پوستی گفته میشود که رطوبت و چربی ندارد یا میزان آنها بسیار کم است در نتیجه افرادی که دارای پوست خشک هستند بسیاری از مواقع در پوست خود احساس کشیدگی میکنند در خیلی از مواقع شاهد لکهای قرمز و پوسته پوسته شدن پوست خود هستند. معمولا افرادی که پوست خشک دارند زودتر از دیگران دچار چین و چروک، خارش و حساسیت های پوستی میشوند و منافذ سطح پوست های خشک به راحتی دیده نمیشود.
خشکی پوست میتواند دلایل مختلفی داشته باشد به عنوان مثال زمینه ارثی داشته باشد، تغذیه نا مناسب، عدم تحرک کافی، شرایط غیر نرمال آب و هوا،استفاده از لوازم آرایشی بی کیفیت، نوع شغل و حرفه فرد حتی وسواس داشتن هم میتواند در این زمینه تاثیر گذار باشد.در برخی مواقع به علت هوای بسیار گرم و یا کم مصرف کردن مواد خوراکی و آب پوست در اثر کمبود میزان آب خشک میشود که با تغذیه درست قابل احیا است. اگزما، پوسته پوسته شدن و خارش پوست صورت و بدن از نشانه های پوست خشک است که در تمام سنین میتواند ظاهر شود.
نکاتی که افراد دارای پوست خشک باید رعایت کنند
افراد که بصورت ژنتیکی دارای پوست خشک هستند باید دقت کنند که همیشه از کرم های نرم کنندهای قوی که علاوه بر آبرسانی و حفظ رطوبت پوست، مواد مغذی هم به سلولهای پوستی میرسانند استفاده کنند تا شاهد طراوت و شادابی پوست خود باشند.این افراد نباید استفاده از ضد آفتاب را فراموش کنند و همیشه از محصولات مناسب پوست خشک استفاده کنند که حاوی درصد چربی بیشتری است.
افرادی پوست خشک آنها بر اثر شرایط محیطی است نباید از مواد شوینده قوی و صابون استفاده کنند همچنین از محصولاتی که حاوی الکل، عطر و اسانس هستند باید دوری کنند، چرا که این مواد پوست را به شدت خشک و تحریک میکنند. و در هنگام کار با مواد شوینده حتما از دستکش استفاده کنید. اگر شرایط آب و هوای محل زندگی شما بسیار گرم و خشک یا سرد و خشک است این عامل مهمی در خشکی پوست محسوب میشود از همین رو میتوانید برای آبرسانی بیشتر از دستگاه بخور و رطوبت ساز استفاده کنید.
نکته آخر اینکه سعی کنید تغذیه خود را اصلاح کنید و از مواد سرخ کردنی کمتر استفاده کنید و مصرف آب، میوه و سبزیجات را در برنامه روزانه خود بگذارید همچنین از ورزش کردن و مراقبت های پوستی غفلت نکنید و در حفظ سلامتی خودتان کوشا باشید.
پوست چرب (greasy skin)
افرادی که دارای پوست چرب هستند همواره مستعد زدن انواع مختلف جوش ( سر سیاه و سر سفید ) هستند. از ویژگی های بارز پوست چرب وجود پوستی نرم و براق با منافذ بزرگ است که به علت وجود ترشح چربی در کل سطح پوست دیده میشود. علت های مختلفی برای داشتن پوست چرب وجود دارد که میتوان به عدم تحرک کافی، ژنتیک، مصرف غذاهای چرب و یا تغییرات هورمونی در سنین مختلف اشاره کرد. هورمون آندروژن تاثیر مستقیم بر میزان تولید سبوم Sebum (چربی طبیعی پوست) دارد و باعث افزایش ترشح چربی پوست می شود که با افزایش چربی پوست، منافذ پوست بزرگتر میشوند که تجمع چربی و آلودگی شاهد جوش و دانههای زیر پوستی میشویم. سعی کنید از آب سرد برای شستشوی پوست استفاده کنید تا شاهد بسته شدن منافذ پوست شوید.
نکاتی که افراد دارای پوست چرب باید رعایت کنند
افرادی که پوست چرب دارند باید با استفاده از راهنمایی های پزشک میزان ترشح چربی خود را کنترل کنند علاوه بر این با اصلاح کردن رژیم غذایی و استفاده از مواد بهداشتی و آرایشی مناسب پوست های چرب میتوانید از ترشح بیش از حد چربی جلو گیری کنید. در افرادی که پوست چرب دارند باید دقت کنند که محصولاتی مانند شوینده های قوی، لایه بردارهای اسیدی، محصولات چرب و غیر استاندارد و… را استفاده نکنند زیرا موجب تحریک و ترشح بیشتر چربی پوست میشود.
مهم است که پوست چرب به طور کنترل شده و ملایم از محصولات آرایشی فاقد چربی یا اصطلاحا (oil free) و لایه بردارهای ملایم استفاده کنند. تمیز نگه داشتن سطح پوست برای افرادی که پوست چرب دارند بسیار مهم است این افراد برای پاک کردن پوست چرب خود میتوانند از آب پاک کننده، تونر و… استفاده کنند تا علاوه بر پاکیزگی و از بین بردن جوشها میزان چربی صورت را هم متعادل کنند.
پوست ترکیبی (Combination Skin)
پوست ترکیبی یا مختلط یا T شکل به حالتی گفته میشود که پوست در قسمت چانه، دماغ و پیشانی احساس چربی میکند و در سایر نقاط اینگونه نیست و به نسبت خشک تر هستند. این نوع پوست رایجترین نوع پوست است که مراقبت از آن سختتر است. پوست مختلط غالبا در ناحیه T شکل صورت دارای غدد چربی فعالتری نسبت به نواحی دیگر صورت هستند. علاوه بر عامل ژنتیکی در ایجاد پوست مختلط استفاده از محصولات نامناسب پوستی، یکی دیگر از علل شایع ایجاد پوستهای مختلط است.
نکاتی که افراد دارای پوست ترکیبی باید رعایت کنند
افراد با پوست ترکیبی نیز مانند افرادی که پوست خشک دارند نباید از محصولات آرایشی و بهداشتی لایه بردار و پاک کننده قوی و یا حاوی عطر و الکل استفاده کنند چون رطوبت طبیعی پوست خود را از دست میدهند. افراد با پوست ترکیبی باید همانند پوست های چرب پوست خود را همواره پاکیزه نگهدارند تا شاهد جوش و لک در پوست خود نباشند. یکی از پیشنهاد های ما برای سلامت پوست های مختلط استفاده از تونر فاقد عطر و الکل است که پس از شستن پوست از آن استفاده میشود.
مرطوب کننده پوست اهمیت دارد اما پیدا کردن یک مرطوب کننده که هم برای پوست خشک و هم برای پوست چرب مناسب باشد کار سختی است؛ به همین دلیل ما پیشنهاد میکنیم که در طول روز از ۲ نوع مرطوب کننده متفاوت استفاده کنید، یک مرطوب کننده قوی برای نواحی خشک که آبرسان و دارای ترکیبات مغذی باشد و یک مرطوب کننده سبکتر که آبرسان و بدون چربی باشد و برای نواحی چرب صورت استفاده کنید.
پوست حساس (Sensitive skin)
پوست حساس درواقع هر کدام از پوستهای چرب، خشک یا ترکیبی میتوانند خصوصیات پوست حساس را هم داشته باشند. پوست حساس به راحتی به وسیله هر عامل محرکی آسیب میبیند. این نوع پوست با قرار گرفتن در معرض نور خورشید، باد، سرما و گرما، مواد شیمیایی محصولات بهداشتی، اضطراب ، تغذیه نامناسب و… از خود واکنش نشان میدهد و پوست تعادلش را از دست میدهد و باعث ایجاد سفتی، خارش، خشکی و قرمزی در سطح پوست میشوید.
نکاتی که افراد دارای پوست حساس باید رعایت کنند
افرادی که دارای پوست حساس هستند باید بیشترین مراقبت را از پوست خود انجام دهند. برای پاک کردن آرایش و شست و شوی صورت باید از محصولات بسیار ملایم، بدون رنگ، عطر و الکل استفاده کنید. برای خشک کردن پوست باید به آرامی حوله را روی پوست بزارید و بردارید تا آب اضافه پوست گرفته شود. شستن بیش از حد و یا شستن با شوینده های قوی را فراموش کنید زیرا باعث خشکی و حساس تر شدن پوست میشود. به رژیم غذایی خود دقت کنید و از ادویه جات تند و حساسیت زا استفاده نکنید و مصرف آب و سبزیجات و میوه های مفید را بیشتر کنید.
از آنجایی که پوستهای حساس در برابر آفتاب به شدت آسیب پذیر هستند، همیشه از کلاه و کرمهای ضد آفتابی که بافت سبک دارند، در برابر تشعشع مضر خورشید استفاده کنید. از مصرف لوازم آرایشی و بهداشتی که بافت سنگین دارند خودداری کنید.
نکات مهم مراقبتی انواع پوست
برخی نکات بهداشتی و مراقبتی برای انواع مختلف پوست یکسان است که در اینجا به این نکات میپردازیم که با رعایت آنها شاهد پوستی با طراوت و شاداب هستید.
- توجه کافی به تغذیه: داشتن یک تغذیه مناسب و مملو از میوه، سبزیجات و آب مناسب برای داشتن پوستی شاداب اولین شرط است.
- خواب: کمبود خواب یا خواب بد موقع یکی از عوامل ایجاد پوستی تیره و پف کرده است که با رعایت اصول خواب به موقع و به اندازه شاهد پوستی شاداب و با طراوت هستید.
- نکشیدن دخانیات و سیگار: مصرف دخانیات باعث تیرگی پوست و خشکی بیش از حد پوست میشود از طرفی استفاده طولانی مدت آن باعث چروک و نازک شدن پوست صورت شما میشود.
- با آرایش نخوابید: مهم نیست چه نوع پوستی دارید، پوست شما باید نفس بکشد که وجود لایههای کرم روی صورت مانع از تنفس کشیدن پوست میشود.
- مصرف غذاهای سرخ شده را قطع کنید: برای داشتن پوست خوب باید دور غذاهای سرخ کرده مخصوصا انواع فست فود را خط بکشید و یا مصرف آن را به حداقل برسانید.
- محافظت در برابر آفتاب: شما هر نوع پوستی که دارید نیاز دارید از تشعشعات مضر خورشید خودتان را محفوظ نگه دارید که این کار را با مصرف کرم های ضد آفتاب و کلاه و … به راحتی میتوانید انجام دهید.
- ورزش کنید: با ورزش کردن همواره شاهد جریان خون در تمام نقاط بدن هستید که این امر موجب می شود آب و مواد غذایی به پوست برسد و کمبودی نداشته باشد.
- استرس را از خود دور کنید: استرس موجب بهم ریختن خواب و خوراک و خوب عمل نکردن سیستم بدن و در نتیجه موجب کم آبی و ایجاد چروک و تیرگی پوست میشود.
- از لوازم آرایشی مشترک استفاده نکنید: استفاده از لوازم آرایشی مشترک موجب آلوده شدن لوازم و انتشار موارد بیماری زا میشود که کاری کاملا اشتباه است.
روش های تشخیص نوع پوست
برای تشخیص نوع پوست راهکارهای تفاوتی ارائه شده است که شما را با بهترین آنها میپردازیم. امیدوارم با تشخیص صحیح بتوانید اقدامات و نوع محصولات متناسب با نوع پوستتان استفاده کنید. برای تشخیص درست نوع پوست خود ابتدا صورت خود را تمیز کنید (بدون مصرف مواد شوینده قوی و صابونی) تا هیچ گونه مواد آرایشی و آلاینده هوا روی سطح پوست نباشد و بدون کشیدن حوله روی پوست به آرامی پوست خود را خشک کنید(حوله را روی پوست بزارید و بردارید) و هیچ گونه محصولی استفاده نکنید و سعی کنید فعالیت خاصی هم انجام ندید که پوست تحریک شود.
روش اول:
بعد از گذشت 30 الی 60 دقیقه از تمیز کردن پوست ابتدا نقاط فعال پوست(پیشانی، بینی و چانه) را به دقت نگاه کنید و توجه کنید که این نواحی براق هستند یا نه، اگر فقط این نواحی (پیشانی، بینی و چانه) خیلی براق بودند شما دارای” پوستی ترکیبی و یا مختلط ” هستید و اگر براقی کمی دارند “پوست معمولی” دارید. اما اگر علاوه بر این نواحی گونههای شما نیز مانند قسمتهای دیگر پوست براق هستند، شما “پوست چرب” دارید. اما اگر هیچ گونه براقی مشاهده نکردید و موقع خندیدن یا بالا دادن ابروها، احساس خشکی و کشیدگی میکنید “پوست خشک” دارید.
روش دوم:
بعد از گذشت 45 الی 60 دقیقه از تمیز کردن پوست روی قسمتهای مختلف صورت، دستمالهای کاغذی مجزا بکشید هر بار دستمال کاغذی را چک کنید. اگر دستمال دارای لکهای چرب بود پوست آن قسمت چرب است. اگر هم چرب نشد آن قسمت دارای پوست خشک است. اگر همه دستمالهای کاغذی چرب شدند یا رنگ زرد ملایمی به خود گرفتند پوست شما چرب است. اما اگر فقط بعضی از دستمالها مثلا قسمت پیشانی یا بینی چرب بودند و قسمتهای دیگر فقط مقداری رطوبت داشتند، پوست شما مختلط و یا معمولی است. دقت کنید که لکههای چربی را از لکههای رطوبت تشخیص دهید.