لنز چشم دارای انواع مختلفی می باشند که دارای کاربردهای طبی و زیبایی می باشند. برخی از انواع لنزهای رنگی یا بی رنگ برای دید واضح چشم های ضعیف به کار می روند. در این مطلب می توانید در مورد لنزها بیشتر مطالعه نمایید.
لنز چشم چیست؟
لنز چشم دیسک خمیده و پلاستیکی است که دارای ضخامت بسیار کم و دارای شفافیت بالایی است که بر روی لایه اشکی سطح قرنیه چشم قرار گرفته می شود. لنزها معمولا یا با اهداف پزشکی و یا با اهداف زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند. لنز ها اولین بار در سال 1949 توسط یک دکتر آلمانی به نام دکتر اویگن فیک تولید شدند که در کمتر از 10 سال محبوبیت و کاربرد جهانی پیدا کردند.
قرنیه چشم تنها عضوی از بدن است که اکسیژن را به طور مستقیم از هوا دریافت می کند لذا باید قابلیت عبور اکسیژن از خود را داشته باشد که چشم دچار کمبود اکسیژن و نهایتا آسیب قرنیه نشود. امروزه استفاده از لنز بخصوص استفاده از آن توسط خانم ها اهمیت ویژه ای پیدا کرده است به طوریکه در حال حاضر بیش از 150 میلیون نفر در کل دنیا از آن استفاده می کنند.
انواع لنز چشم
بر اساس نوع و هدف استفاده از لنز می توان آن ها را به دو نوع لنز طبی و غیر طبی تقسیم کرد. لنز های طبی خود دارای 3 دسته زیر می باشند:
- لنز طبی نرم (مورد استفاده برای نزدیک بینی و دوربینی)
- لنز طبی سخت (مورد استفاده برای آستیگمات های بالا و قوز قرنیه)
- لنزهای توریک ( که این نوع خود به دو نوع لنزهای نرم توریک و لنزهای سخت توریک تقسیم می شوند و برای آستیگمات مورد استقاده قرار می گیرند)
لنزهای طبی چون به طور مستقیم با قرنیه تماس دارند به عنوان لنز تماسی نیز شناخته می شوند.
لنز طبی سخت
لنزهای طبی سخت در 2 نوع لنز سخت استاندارد و سخت نافذ اکسیژن موجود می باشند که آن ها را بررسی می کنیم:
لنز سخت استاندارد
این نوع از لنزها، لنزهایی می باشند که قادر به عبور اکسیژن نیستند و هیچگونه نفوذپذیری نسبت به اکسیژن ندارند با این شرایط، به منظور استفاده از اکسیژن، قرنیه باید به طور دائم اشک را بین قرنیه و لنز پمپاژ کند، این عمل در هنگام پلک زدن اتفاق می افتد. از مهم ترین مزایای این نوع لنزها این است که دارای قیمت مناسبی هستند و نگهداری آن ها نیز آسان می باشد که برای اصطلاح آستیگماتسم بسیار مناسب اند. از عیب های این نوع لنزها این است که دارای تاری دید و نارسایی اکسیژن می باشند.
لنز سخت نافذ اکسیژن
یکی دیگر از انواع لنزهای سخت، لنز سخت نافذ اکسیژن می باشد. این لنز برای افرادی که دارای قوز قرنیه هستند بسیار مناسب است زیرا به راحتی می توانند تبادل اکسیژن را انجام دهند. این لنزها بعد از طراحی لنزهای سخت نفوذناپذیر طراحی شدند که مشکلات آن ها را رفع کرد.
لنز طبی نرم
یکی دیگر از انواع لنزهای طبی، لنز طبی نرم می باشد که از جدیدترین نسل لنزها محسوب می گردند. در ساخت این نوع لنزها از مواد پلاستیکی استفاده نمی گردد بلکه از موادی در آن ها استفاده می شود که در آن ها جذب آب نمکی که در چشم انسان وجود دارد امکان می پذیر می باشد. این لنزها، لنزهای هیدروفیل یا آب دوست نیز نامیده می شوند. لنز طبی نرم نسبت به لنز طبی سخت طبیعی تر است و به دلیل اینکه دارای حالت انعطاف است استفاده از آن راحت تر می باشد.
لنز چشم نرم ژله ای
این نوع لنزها از پلاستیک حاوی ژلاتین و آب تشکیل شده اند که بسیار نازک و انعطاف پذیر هستند که با سطوح جلویی چشم مطابقت دارند. این لزن ها در اوایل دهه 1970 معرفی شدند و به دلیل اینکه خیلی راحت هستند محبوبیت زیادی پیدا کردند. تنها جایگزین آن ها لنزهای تماسی سفتی بود که از PMMA تهیه شدند. معمولا هفته ها طول می کشد تا با لنزهای PMMA سازگار شوید و برخی افراد می توانند آن ها را داشته باشند.
لنز چشم جانبی سیلیکونی
لنزهای چشم جانبی سیلیکونی نوعی پیشرفته از لنزهای تماسی نرم هستند که از لنزهای هیدروژلی معمولی هستند و اکسیژن بیشتری را برای قرنیه فراهم می کنند. لنزهای تماسی سیلیکونی در سال 2002 معرفی شدند که اکنون معروف ترین لنزهای شناخته شده هستند.
لنزهای تماسی ترکیبی چشم
این لنزها به گونه ای طراحی شده اند که نرمی لنزهای سیلیکونی یا هیدروژلی را با نور بلور شفافی از لنزهای نفوذپذیر دارند. لنزهای ترکیبی با یک ناحیه مرکزی نفوذ کننده گاز محکم، احاطه شده است که توسط یک دامن مواد هیدروژل یا سیلیکون را دارد. با وجود این ویژگی ها تنها درصد کمی از افراد از این لنزها استفاده می کنند و شاید این به دلیل سخت تر و گران تر بودن آن ها نسبت به لنزهای نرم و سیلیکونی هیدروژلی می باشد.
لنزهای PMMA چشم
این لنزها از یک ماده پلاستیکی محکم به نام پلی اتیلن متاکریلات (PMMA) ساخته می شوند که به عنوان جایگزینی برای شیشه در پنجره های متزلزل استفاده شده و زیر علائم تجاری لوسیت، چشم انداز و پلکسی گلاس قرار دارد. این لنزها دارای نور عالی هستند اما اکسیژن را به چشم منتقل نمی کنند و سازگاری چشم با آن ها دشوار می باشد. این لنزها با لنزهای GP جایگزین شده اند و امروزه به ندرت تجویز می شوند. در سال 2017 لنزهایی که در آمریکا تجویز شده بودند، 64 درصد هیدروژل سیلیکونی بودند و بعد از آن لنزهای نرم ( هیدروژل)، لنزهای نفوذ پذیر (22درصد)، لنزهای هیبریدی یا ترکیبی (11درصد) و لنزهای PMMA (1 درصد) تجویز شده بود.
لنزهای رنگی
بسیاری از لنزهایی که تا به حال توضیح دادیم در رنگ هایی موجود می باشند که می توانند رنگ طبیعی چشم را افزایش دهند. برای مثال چشم های سبز را سبزتر نشان می دهند. لنزهای دیگری نیز وجود دارند که می توانند رنگ چشم را به طور کامل عوض کنند برای مثال رنگ چشم را از قهوه ای به آبی تغییر دهند.
لنزهای پروتزی چشم
لنزهای تماسی رنگی می توانند برای اهداف پزشکی نیز مورد استفاده قرار گیرند. لنزهای نرم مات که لنزهای تماسی مصنوعی نیز نامیده می شوند می توانند برای چشمی که از کار افتاده است و دارای ظاهر نازیبایی است برای ایجاد مطابقت با چشم دیگر مورد استفاده قرار گیرند.