یکی از رایج ترین محصولات در بین مردم مکمل های غذایی هستند که مورد قبول ترین آن ها مولتی ویتامین می باشد. مولتی ویتامین یک مکمل غذایی است که به رژیم غذای کمک می نماید. یکی از مشکلات اکثر افراد این است که به اندازه کافی نمی توانند مواد مغذی لازم را جذب کنند. برخی معتقدند برای جذب تمامی مواد مغذی بدن به مولتی ویتامین نیاز داریم.
مولتی ویتامین چیست؟
مولتی ویتامین ها رایج ترین مکمل های سراسر دنیا هستند و بسیاری از افراد معتقدند که این یک درمان است. این مکمل می تواند برای استفاده در رژیم غذایی و سبک زندگی ضعیف برای حفاظت از بیماری های مزمن مصرف شود. برای مصرف منظم مولتی ویتامین فواید سلامتی زیادی وجود دارد. مولتی ویتامین مجموعه ای از ریز مغذی ها از جمله ویتامین ها و مواد معدنی ضروری و غیر ضروری می باشند که گاهی اوقات حاوی مواد دیگری نیز هستند. بدن ما به دلایل زیادی مانند عملیات کشاورزی مدرن، سموم زیست محیطی، تقلیل خاک و … قادر به دریافت تمامی مواد مغذی نیست. مولتی ویتامین ها دارای حداقل 13 ویتامین و 16 ماده معدنی ضروری اند. اما هیچ استانداردی درمورد محتویات مولتی ویتامین وجود ندارد و مواد مغذی درون آن ها بسته به نوع برند و محصول متفاوت می باشد. مولتی ویتامین در اشکالی مانند قرص، کپسول، آدامس جویدنی، پودر و مایع وجود دارند اما درهر صورت خوراکی هستند.
ضرورت مصرف مکمل ها در کودکان زیر دو سال
یکی از راه های عمده برای تامین کمبود مکمل و جلوگیری از کمبود آن مصرف مکمل می باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده در کشور ما، کمبود آهن و کم خونی ناشی از آن در کودکان زیر 2 سال شایع است که دارای عوارض جبران ناپذیری می باشد. اثرات نامطلوب فقر آهن در دوران جنینی و 2 سال اول زندگی کودک بر رشد و تکامل مغزی غیر قابل جبران می باشد. اثرات کم خونی در تمامی مراحل زندگی باعث کاهش قدرت ادراک و یادگیری شده ولی در دوران شیرخوارگی، اوایل کودکی این آثار غیرقابل جبران می باشند. تکامل و هماهنگ شدن حرکات کودکان کم خون به تاخیر افتاده و باعث می شود که در مدرسه نیز کارایی کمتری داشته باشند. ضریب هوشی این کودکان 5 تا 10 امتیاز کمتر از حد طبیعی می باشد. همچنین سیستم ایمنی بدن این کودکان قادر به مبارزه موثر با عوامل بیماری زا نیست.
از دیگر مشکلات تغذیه ای، کمبود ویتامین A است. در کودکانی که کمبود ویتامین A دارند افزایش مرگ و میر در اثر بیماری سرخک، خطر ابتلا به بیماری های تنفسی واسهالی، کاهش قدرت ایمنی بدن و در پی آن افزایش ابتلا به بیماری ها، کاهش رشد عوارض کمبود این ویتامین هستند که افزایش می یابند.
کمبود ویتامین D نیز در شیرخوارگی باعث ابتلا به بیماری راشیتیسم می گردد.
به منظور پیشگیری و کنترل کمبود این ریزمغذی ها وزارت بهداشت دستور داده است که کودکان زیر 2 سال باید مولتی ویتامین را با ویژگی های تعیین شده مصرف نمایند.
انواع ویتامین‌ها برای نوزادان
ویتامین های مناسب برای فرزند شما بستگی به مشکل خاص سلامتی او دارد. اگر کودک مشکل خاصی نداشته باشد، یک مولتی ویتامین ساده نیز کافی است. اما بعضی از کودکان به مقدار بیشتری از یک ویتامین احتیاج دارند برای مثال اگر کودکی وعده های غذایی گیاهی مصرف نماید به ویتامین هایی مانند D وکلسیم نیاز خواهد داشت. رایج ترین ویتامین های مورد نیاز نوزادان به شرح زیر می باشد:
ویتامین A: این ویتامین باعث سلامت پوست وچشمان، رشد و نمو طبیعی، واکنش های ایمنی بدن و ترمیم بافت و استخوان ها می گردد. این ویتامین در منابعی مانند پنیر، شیر، تخم مرغ و سبزیجات زرد مانند سیب زمینی شیرین، هویج و کدو وجود دارد.
ویتامین D: عدم دریافت کافی ویتامین D باعث اختلال استخوانی به نام نرمی استخوان می گردد. شیر خشک نوزاد حاوی ویتامین D است و نوزادانی که روزانه حداقل دو فنجان شیر خشک می نوشند نیازی به این ویتامن ندارند. شیر مادر ویتامین دی ندارد اما نوزادانی که از شیر مادر مصرف می کنند از طریق نور خورشید آن را دریافت می نمایند. برخی پزشکان توصیه می کنند که نوزادانی که از شیر مادر مصرف می کنند در دو ماه اول ویتامین D باید مصرف کنند. نیاز به ویتامین D جای بحث دارد بنابراین باید درمورد مصرف آن با پزشک اطفال مشورت کنید.
امگا 3: در رشد مغز و چشم، اسیدهای چرب ضروری مهم می باشند. اگر مادر رژیم غذایی داشته باشد که این مواد در آن ها وجود داشته باشد، بدن کودک می تواند آن ها را از شیر مادر تامین کند. مادرانی که به اندازه کافی از این اسیدهای چرب ضروری استفاده نمی کنند بهتر است یک مکمل غذایی را برای تامین آن ها، مصرف نمایند. شیر خشک نیز دارای این مواد ضروری می باشد.
ویتامین B: خانواده ویتامین های B یعنی B6، B2، B3 و B12 به تولید انرژی، سیستم عصبی، گردش خون سالم و متابولیسم کمک می کنند. این ویتامین در منابعی مانند تخم مرغ، گوشت، لوبیا، پنیر، سویا، شیر، مرغ و ماهی وجود دارد.
ویتامین C: دریافت این ویتامین از طریق رژیم غذایی بسیار ساده است. کودکی که از منابعی مانند پرتقال، فلفل، گوجه فرنگی، بروکلی، کیوی و توت فرنگی به مقدار کافی استفاده کند این ویتامین را به اندازه و یا حتی بیشتر از حد طبیعی دریافت می کند.
فلوراید: زمان مصرف فلوراید در هنگام بیرون آمدن اولین دندان های کودک می باشد. به فرزند خود آب حاوی فلوراید دهید زیرا مکمل ها باعث ایجاد لکه های دائمی روی دندان کودک می شوند. اگر کودک به اندازه کافی از آب، فلوراید دریافت نمی کند برای دریافت مکمل های مناسب باید با دندانپزشک مشورت کرد.
ویتامین K: نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می کنند به اندازه کافی ویتامین های مورد نیاز را دریافت می کنند به جز در مواردی که ویتامین D و K آن ها کم باشد. شیر انسان مقادیر کمی از ویتامین K را دارد و همچنین دستگاه گوارش نابالغ کودک نیز نمی تواند به اندازه کافی از ذخایر بدن این ویتامین را تولید کند. برای بیشتر بیماران در هنگام تولید این ویتامین تزریق می شود و دیگر نیازی به تامین آن نخواهد داشت.
کلسیم: ایجاد استخوان های قوی در حین رشد کودک به کلسیم بستگی دارد. منابع خوب کلسیم شامل ماست، آب پرتقال، پنیر، شیر و توفو منابع مناسب کلسیم می باشند.