در این مقاله قصد داریم تاریخچه ای از به وجود آمدن چسب های زخم و عرضه آن در بازار آرایشی بهداشتی دنیا را مورد بررسی قرار دهیم و در ادامه این مقاله به معرفی انواع چسب های زخم موجود در بازار اشاره خواهیم کرد.
تاریخچه ابداع چسب زخم به چه زمانی بر می گردد؟
همانطور که می دانید در حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح مردم مصر از عسل و ترکیبات آن به منظور جلوگیری از عفونت های پوستی و بهبود زخم های پس از جراحی ها و از این قبیل موارد استفاده می کردند. کمی بعد تر در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح نیز پدر علم پزشکی دنیا بقراط از برگ انجیر و سرکه به منظور شست و شوی زخم ها و پانسمان عفونت های ناشی از زخم ها برای افراد مختلف استفاده می کرد . در طول زمان روش های مختلف دیگری همانند استفاده از سرب و یا نعنا و یا زعفران نیز به منظور ترمیم زخم ها و بهبود محل های شکافته شده توسط اطبا و پزشکان مورد استفاده قرار می گرفت. از یک منظر دیگر می توان گفت چسب های زخم یا به اصطلاح آمریکایی بانداژ یا به اصطلاح انگلیسی پلاستر پانسمان کوچکی برای بهبود صدمات سطحی می باشند که بسیار جدی و یا خطرناک نیستند.
چسب های زخم امروزی چه زمانی ابداع شدند؟
چیزی که به آن چسب زخم ها در فرم ها و نامگذاری امروزی گفته می‌شود در حدود ۱۱۰ سال قدمت دارد در طی این سال‌ها پیشرفت های جالب و شگفت انگیزی در این حوزه رخ داده است و انواع و اقسام چسب های زخم مختلف با پیچیدگی های کم و زیاد طراحی شده است. برای اولین بار پس از اینکه شخصی به اسم آقای جانسون در آشپزخانه مشغول درمان همسرش بود که آسیب های مداومی دیده بود، و پس از اینکه وی توانست این آسیب دیدگی‌های جزئی را پانسمان کند اختراع آن چیزی که چسب زخم نامیده می‌شود انجام شد.
چه نوع چسب های زخم متفاوتی در طب وجود دارند و کاربرد آنها چیست؟
چسب های مورد استفاده در علوم پزشکی به منظورهای گسترده ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. فرمولاسیون های مختلف مصنوعی یا بیولوژیکی در تولید این چسب ها مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر بخواهیم تعدادی از این چسب ها را نام ببریم می توان به چسب های سیلیکون، چسب های زیستی و چسب های پلی اورتان اشاره کرد. از طرف دیگر چسب ها را می توان در حالت های مختلف همانند چسب‌های حرارتی و یا چسب‌ه ای فشار و یا چسب های یکبار مصرف و یا چند بار مصرف نیز دسته بندی کرد. این دسته بندی ها می تواند در گروه های مختلف دیگری نیز قرار بگیرد که تفاوت چندانی در مدل ها و ساختار چسب های زخم ایجاد نخواهد کرد. چسب های حرارتی یا چسب های گرمایی قابلیت تحمل گرمای بسیار زیاد را دارند و حتی ممکن است این چسب ها در دستگاه‌های الکترونیکی یا دستگاه‌های الکتریکی مورد استفاده قرار بگیرند.
در ادامه این مقاله می خواهیم انواع چسب های زخم و یا پانسمان پر کاربرد را به صورت مختصر بررسی کنیم.
چسب لکوپلاست چیست و چه کاربردی دارد؟
اولین چسبی که در این بخش مورد بررسی قرار می دهیم به نام چسب لکوپلاست شناخته می شود. این چسب کاربردهای مختلفی در علوم پزشکی دارد به عنوان نمونه اگر بخواهیم پانسمان‌ها را ثابت نگه داریم می توانیم از چسب لکوپلاست استفاده کنیم. همچنین از چسب لکوپلاست برای گسترش بانداژ در پوست های حساس استفاده وسیعی می شود. نکته پایانی این که عموما زینک اکساید در این نوع چسب ها جزو اساسی ترین مواد تشکیل دهنده می باشد.
چسب حصیری چیست و چه کاربردی دارد؟
دومین چسبی که در این بخش مورد بررسی قرار می دهیم به نام چسب حصیری شناخته می شود. چسب حصیری اصطلاحا شامل لایه ای است که از چسب اکریلیک تشکیل شده است به بیان ساده‌تر این لایه چسبی که ضد حساسیت نیز می باشد و به همین دلیل از قابلیت انعطاف مناسبی برخوردار است. به بیان بهتر زمانی که چسب قابلیت انعطاف داشته باشد می توان آن را برای اندام ها و یا موارد استفاده که دارای جابجایی و میزان تحرک و تغییر بالایی است استفاده کرد. نکته قابل توجه در چسب های حصیری این است که به دلیل اینکه این نوع چسب ها دارای منفذهای نسبتاً زیادی می باشند نسبت به بخار آب و از این قبیل مقاوم نبوده و نفوذ پذیر می‌باشد که در هنگام انتخاب باید مورد توجه قرار بگیرد.
چسب بخیه چیست و چه کاربردی دارد؟
چهارمین و آخرین چسبی که در این بخش مورد بررسی قرار می دهیم به نام چسب بخیه شناخته می شود.
چسب بخیه از نوارهای کوچکی تشکیل شده است که برای محافظت کردن و پوشش زخم ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این چسب ها گاهاً می‌توان به جای استفاده از بخیه استفاده کرد و نکته قابل توجه در این مدل از چسب ها این است که استفاده صحیح از آنها سبب می شود تا بهبود سریعی بر روی زخم حاصل شود و همچنین جدا کردن و برداشتن این نوع از چسب ها بسیار راحت و آسان است.
طبق آنچه گفته شد چسب های پزشکی مختلف ممکن است عوارض و اثرات گوناگونی از خود بر روی پوست شما بر جای بگذارند. تعدادی از انواع مختلف چسب های ضد حساسیت نیز موجود است که شما می توانید بدون هیچ نگرانی از تحریک شدن پوست خود از آنها استفاده کنید. بنابراین انتخاب و استفاده از چسب های زخم بسته به شرایط و نوع زخم و محل زخم و میزان هزینه کرد آن داشته و هزینه های این نوع از چسب ها کاملا متفاوت با یکدیگر می باشد.
چسب زخم از چه عناصری تشکیل شده است و اجزای اصلی تشکیل دهنده آن چیست؟
در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا اجزای سازنده چسب زخم را به صورت خیلی مختصر با هم بررسی کنیم.
چسب زخم ها معمولاً دارای یک لایه بیرونی و یک لایه داخلی می باشند که هر یک وظیفه ای بر عهده دارند. لایه چسب دار که لایه داخلی چسب زخم هم نامیده می شود توسط یک تکه گاز یا یک تکه سلولزی به لایه بیرونی که معمولاً از نایلون یا پارچه تشکیل می شود متصل خواهد بود. بخش سفید رنگ چسب زخم اصطلاحا از زینک اکساید تشکیل شده که مستقیماً بر روی محل زخم قرار می گیرد و مانع از اتصال قسمت چسبی به زخم می شود و از این طریق نقش خود را ایفا می کند. فایده و بهره مندی دیگری که از زینک اکساید متصور هستیم این است که با گرفتن و جذب کامل رطوبت کمک شایانی به ترمیم زخم و یا محل زخم می‌کند.
به طور کلی از آنچه گفته شد می توان بگوییم که چسب های زخم را در دسته بندی های مختلفی می توان قرار داد که چسب های حصیری، چسب های ضد حساسیت، چسب های لکوپلاست، چسب های آنژیوکت، چسب های بخیه و چسب های میخچه و چسب های کنزیو آن دسته چسب‌هایی هستند که در بازار دارویی و بهداشتی امروز وجود دارند که هریک کاربردها و موارد مصرف خود را دارند.